Hemen hepimiz gece çekilmiş güzel bir gökyüzü fotoğrafı görüp beğenmişizdir.  Fotoğraf makinesi olan herkes de böyle bir fotoğraf çekebilmeyi ister. Bu yazımızda sizlere gece gökyüzü fotoğrafı nasıl çekilir anlatmaya çalışacağız.

Gece yıldız fotoğrafı çekmenin en büyük zorluğu, gündüz fotoğraf çeker gibi fotoğraf makinesini gökyüzüne doğrultup deklanşöre basarak fotoğraf çekemiyor olmamızdır. Bunu denediğimizde muhtemelen, makine sürekli netlemeye çalışacak ancak netleme noktasını bulamayacak ya da bir şekilde netlese bile uzun pozlamaya çalışacak. Makineyi elimizde tutuyorsak bulanık ve karanlık bir kare elde edeceğiz. Bunun sebebi de makinenin ihtiyacı olan ışığın ve netleme için gerekli olan kontrastın olmayışıdır.

İşte bunları aşmak ve gece gökyüzü fotoğrafı çekmek için bazı ipuçları:

Malum çoğumuz şehirlerde yaşıyoruz ancak gece şehrin gökyüzüne yansıyan ışıkları istediğimiz gökyüzü fotoğrafını çekmek için büyük bir engeldir. Öncelikle şehir ışıklarından oldukça uzak bir mekana gitmemiz gerekiyor. Yine aynı şekilde bulunduğumuz mekan, araç far ışıklarından da uzak olmalıdır. Çekim anında farları açık olarak geçecek bir araç, bütün emeklerimizi mahvedebilir.

Yıldız çekerken mümkün olan en çok sayıda yıldızı görünür kılmak istiyorsak kalın atmosfer tabakasından uzak olmalıyız. Bunun için en iyi yol yörüngeye çıkmak olsa da maddi sebeplerden dolayı çoğumuz bunu yapamayacağız :) Bu durumu aşmak için birinci yol, mümkün olan en yüksek rakıma çıkmak ve havanın mümkün olan en az neme sahip olduğu bir anı yakalamak. Dikkat ederseniz gözlemevleri de tam da yukarıda saydığım şartların olduğu yerlerde bulunurlar.

Çekim saati çok önemlidir. Güneş batmış gibi görünse de açısal olarak üst atmosefere güneş ışığı yansımaya devam edecektir, bu da daha az yıldızın görünür olmasına neden olur. Bu sebeple gün batımından en az 4 saat sonra çekim yapmanız uygun olacaktır. Yaz günü çekim yapacağımızı varsayarsak gece 1:00 ile sabah 4:00 arası en uygun saatlerdir diyebiliriz.

Ayrıca gökyüzünde dolunay olması da yıldız görünürlülüğü açısından bir dezavantaj oluşturuyor, çekime giderken ayın hilal olduğu günleri seçmenizde yarar var. Bir de internetten araştırarak ayın doğuş ve batış saatlerini öğrenip, batış saatinden sonra çekime çıkarsanız daha iyi görüntü alma şansınız artacaktır.

En önemli 2 ekipman lens ve tripod. Lensin mümkün olan en geniş açıya sahip olması önemli. 18mm ile başlayan lensler çoğumuzda var. Mümkün ise 10-20mm gibi daha geniş açı lensler daha iyi bir sonuç verecektir. Bunlara rağmen elimizdeki lenslerden en geniş açıya sahip olanlardan biri de iş görecektir. Tripodun uzun pozlama yapacağımız için titremeyecek kalitede, sağlam bir yapıda olması önemli yoksa emeklerimiz boşa gider. Eğer tripodumuz hiç yok ya da kalitesiz ise diğer bir yol da şudur, malum şehir dışına çıkıyoruz muhtemelen aracımız da vardır yanımıza fotoğraf makinesini koyabileceğimiz bir tabure, koli, sandık gibi bir obje getirebilir ve bunu kullanabiliriz. Ben şahsen arabanın üzerine koyarak çekmiştim. Araba amortisör yaylarından dolayı çok kolay kımıldayan bir şey bu yüzden tripod olarak aracınızı kullanacaksanız çekim sırasında arabaya temas etmemeniz ve içeride birinin oturmuyor olması gereklidir. Tabii yine tripod olursa daha iyi diyoruz. El feneri benzeri bir ışık kaynağı olması önemli. Çok karanlık bir yerde olduğumuza göre hazırlık aşamasında mutlaka ışığa ihtiyacımız olacak.

Son olarak, bunca emeğin boşa gitmiş olduğunu evde öğrenmemek için mümkünse yanımıza dizüstü bilgisayar götürmeliyiz. Çekimden sonra hızlıca büyük ekranda netleme doğru olmuş mu bakmalıyız çünkü özellikle yıldız gibi küçük objeler makinenin küçük ekranında yanlış netlendiği halde doğru netlenmiş gibi görünebilmektedir.

Pozlama Süresi (Enstantane):
Makineyi tripoda bağladık ve istediğimiz konuma ayarladık, makinemizi manuel moda getiriyoruz 10-15-20 saniyelik pozlama süreleri çekim için yeterli sürelerdir. Daha uzun süreler dünyanın hareketinden dolayı, yıldızlarda hareket izinin görünmesine sebep olurken, daha kısa süreler, daha az yıldızın görünür olmasına neden olacaktır

ISO:
İso değerimiz makinemizin temiz görüntü verdiği değerin bir kademe üzerinde olması uygun olur. Ancak yine bu sizin fotoğraftan beklentinize göre bir alt ya da aynı değer olabilir. Yazının yazıldığı 2013 tarihi itibarı ile giriş seviyesi DSLR makineler için temiz fotoğraf veren iso değerleri ortalama 800-1600 arasıdır. Makinenizin durumuna göre bir iki kademe yükselebilirsiniz. Daha yüksek iso değerleri fotoğrafta yıldıza benzeyecek kumlanmalara neden olurken, daha düşük iso değerleri daha az yıldızın görünür olmasına neden olacaktır.

Çekim sırasında NR (noise reduction) yani kumlanma azaltma fonksiyonunun açık ya da kapalı olması yine sizin beklentilerinize ve seçtiğiniz ayarlara göre değişir. NR açıksa kumlanma daha az görünecek daha temiz bir fotoğraf elde edeceksiniz ancak bu sırada fotoğraf çekim süresi kadar NR işlemi süresi de devam edecektir unutmayın. NR işlemi kumlanma azaltırken keskinliği de bir miktar azaltacaktır.

Diyafram:
Mümkün olan en açık diyafram, ışık alma açısından önemli bir noktadır. Bu yüzden benim şahsi görüşüm f:2,8 değerine sahip 11-16mm geniş açılı bir lens bu tarz fotoğraflar için en uygun lenstir. Ancak 18mm ile başlayan lensler en fazla f:3.5 değeri verecektir.

Netleme:
En zor kısım bence bu, bir kere otomatik netlemeyi unutun. Lensi manuel netlemeye getirin live view özelliğini açın + tuşuna basarak görüntüyü büyütün, parlak bir yıldızı bulup elle netleyin. Birkaç deneme yapmanız gerekebilir o yüzden başlarda süre kısa olsun, en doğru netlemeyi bulunca uzun pozlama yaparsınız. Manuel netlemeden sonra lensin ön kısmına dokunmayın netleme ayarı bozulabilir.
Bazı kaynaklarda netleme bileziğini sonsuza getirmenin çok uzak mesafeler için yeterli olduğu söyleniyor ancak çoğu zaman bu yöntem yanıltıcı olacaktır. Siz yine de Live view den elde edeceğiniz görüntü ile gözlerinize güvenin.

Raw Çekmek:
Fotoğrafların raw olarak çekilmesi diğer bir önemli nokta. Kadrajın çoğunda simsiyah bir görüntünün olduğu fotoğrafların içerdiği bilgi de o derece düşük olmaktadır. Gündüz aynı ayarlarda çekeceğiniz bir Jpeg fotoğraf 7-8 mb büyüklükte iken gece çekimlerinde bu değer 1-2 mb hatta bazı durumlarda kb seviyelerine kadar düşer. Bu sebeple gece çekimlerini mutlaka Raw+jpeg olarak yapmalısınız. Bu sayede bilgisayarda işlerken daha temiz bir siyah fon, daha parlak yıldızlar ve daha keskin bir fotoğraf elde edebilirsiniz.

Akla ilk gelen şey gökyüzüne dik olarak bir çekim yapmak olsa da genelde kadraja; orman, terk edilmiş bir kulübe, kayalar vs gibi bir obje koymak çok daha güzel bir sonuç elde etmemizi sağlar. İlle gökyüzü çekilecekse Samanyolu en güzel sonucu alacağımız noktadır. En çok yıldız Samanyolu kadrajında görünür olacaktır. Bu arada kadrajda kulübe veya araç varsa çekim sırasında kısa süreyle bu objelere el feneri tutmak emin olun muhteşem sonuçlar verecektir.

Şehirden uzak bir yere gideceğimize göre güvenliğimizi de göz önünde bulundurmalıyız. Yanımızda bir arkadaşın daha olması çok önemli, ayrıca diğer riskleri de göz önünde bulundurmalı, mümkünse çekim yapılacak yerde gündüz keşif yapıp muhtemel riskleri öğrenmeliyiz.

Umarım arzu ettiğiniz bir kareyi bu yazının da yardımı ile elde edersiniz.